Drenaj Metotları ve Uygulamaları - Drenaj Çalışmaları

Drenaj çalışmalarında, genel anlamda kullandığımız iki metod söz konusudur.Bu metodların uygulama özellikleri pek tabii ihtiyacınıza göre değişmektedir. Örneğin yüzey altı, bina içi veya dışında yapılan çalışmalarda, etkiyen su miktarına göre, tesisat ve pompa debi özellikleri değişkenlik gösterir. Ama drenaj kapanı dediğimiz lokal hacim nicelik olarak değişmez , nitelik olarak değişir. Yani kapan yapısal özellikleri aynı kalır, (kapaklı, çelik betonarme, çakıllama ve kumlama), hacmi ve derinliği değişir.Bu bağlamda kullandığımız metodların açıklamaları aşağıda verilmiştir. Ayrıca "GALERİMİZDEN" kısmında drenaj çözümlerine ait temsili reimler fikir vermek üzere yayınlanmıştır. Elbette mühendislik literatüründe tüm metotları açıklamamız heleki bu kadar dar bir alanda imkansız. Verilen bilgi en azından bir kulak doygunluğu sağlamak amacını gütmektedir. Drenaj basit bir konu değildir, tecrübe ve ilmin mutlaka paralel gitmesi gereken detaylı bir mevzudur.


Tüm drenaj metotlarında topladığınız yüzey altı suyunun tahliye edileceği alana mobilize edilmesi durumu söz konusudur. Kolay gibi görünen lakin oldukça sorunlu bir noktadır. Bazı drenajlarda tahliye ağının eğimi, suyun cazibe ile bir noktaya tahliyesini sağlamakta olsa bile, birçok uygulamada drenaj motoru kullanılması kaçınılmazdır. Aşağıda ki her metotta, drenaj motoru kullanılması söz konusu olabilir. Biz hepsinde bunu açıklamadık, projelendirme dediğimiz çalışmada motor kullanımı ve seçimi zaten yer almaktadır.
Motor seçimi birçok parametreye bağlıdır, yüzey altı suyu debisi, suyun dikeyde ve yatayda katetmesi gereken yol vb. gibi. Bu vb. yazmadığımız birçok detayı keşif sonrası teklifimiz içinde ki raporda zaten göreceksiniz.

Gelelim en sık kullandığımız drenaj çözümlerine kısaca bakmaya;



Temel Drenajı

Çok enteresandır ki temel drenajı olmaması sebebiyle drenaj problemi yaşayanlar, tarafımıza ulaşanlar arasında %80'lik kısmı oluşturuyor. Oysa işin çözümünün en kolay olduğu kısımdır başlangıç.
Temel drenajında ana unsur temelin bohçalama ile oturum yaptığı alanı tamamen izole etmek ve çevresel suyun vereceği zararı da engellemek için temel alt seviyesinde drenaj borularını projelendirilmiş bir şekilde döşemek. Bu çalışmayı etkileyen elbette birçok unsur var, temel çeşidi, derinliği, temelin yerçekimine paralelliği ( eğimli/eğimsiz olması) vb. Bu çalışmaları yaparken elbette yapının projesinin özellikle temelinin incelenmesi gerekir. Birçok sorun atlanan basit detaylardan veya kullanılan malzemenin eksikliğinden, kalitesizliğinden, ayrıca en önemlisi işin müteahhidinin yetersiz bilgi ve tecrübesi sebebiyle yaptığı uygulama hatalarından kaynaklanır.
Çok kısaca işlem basamaklarından bahsetmek gerekirse;

✔ Projeniz incelenir (Temel vs)
✔ Saha/Arazi Çalışması Yapılır (Bölgesel özellikler)
✔ Coğrafik ve Topoğrafik Özelliklere Bakılır (Tepe,yamaç,eğim,akış vb)
✔ Projelendirme Yapılır (Detaylı Fizibilite ve Drenak Konumlandırması)
✔ Malzeme Seçimi yapılır (İzolasyon, bohçalama, drenaj motoru, drenaj borusu vb.)

Bina Fırdolayı Drenajı

İsminden de anlaşılacağı gibi mevcut binanızın oturum alanının 4 yönünden çevreleyecek şekilde drenajının yapılmasıdır. Bizim tecrübelerimize bağlı olarak genellikle bitişik nizam yapılarda sadece 2 cephe açıksa bile yapılabilir denen drenajın hiçbir çözüm getirmeyeceği. Yani bu drenajın yapılabilmesi için kanaatimiz 4 yönünde açık olması. Bina şekline bağlı olarak 4 yön dedik, fazla kenar demek, fazla sayıda açılacak ve drenaj uygulaması yapılacak alan demek. Biz 4 cepheden az olan binalarda kesinlikle iç drenajı önermekteyiz.

Bu çalışmada;

✔ Coğrafi ve yapısal inceleme, ayrıca projelendirme klozları zaten olmazı olmaz çalışmalardır.
✔ Bina temel seviyesinin en az 0,50 mt. altına kadar kazı işlemi yapılır (Elbette şev açısı dediğimiz açıyla kazı eğimli bir şekilde yapılır. Binanızdan yer yer 3 mt. açıklığa kadar geniş açılır ki kazı alanı çökmesin)
✔ Yapılan kazı bir kanal şeklinde tüm cepheyi sömel altına kadar karşılar şekilde olur
✔ Yapınızın toprak altında kalan yan cephesi artık açığa çıkmıştır, öncelikle bu cephe sırasıyla, sıva tamirine, likit membran uygulamasına, bitümlü keçeli 4 mm. kalınlığında membrana, sonrasında 2 cm. lik krouma straforu uygulamasına maruz kalır.
✔ Sonrasında eğimli bir şekilde Drenaj Borusu döşenir, yine bina oturumuna bağlı olarak ara ara imal edilmiş rögarlara bağlanır. (Bunlar genellikle her 25 mt. de birdir. Sonraki tamirat vb.işlemlerinde kullanılabilirler.)
✔ Nihayetinde drenaj borusu yine projeye bağlı olarak doğal filtrasyon için belli bir algoritmayla kırma taş ile yastıklanır. ( Taşlar kalınlıklarına göre numaralıdır, ve belli sıra ile drenaj borsuna dökülü)
✔ Son olarak bina çevreniz eski haline getirilir. Genellikle teklifimiz de sadece bina hemzemin kotuna kadar dolgu ve beton zeminle işi nihayetlendirme üzerinedir. Ekstra bir zemin veya peyzaj var ise, keşif sonrası teklifte bu durum özellikle belirtilir.

İç Drenaj

Aslına bakarsanız en basit en yalın şekliyle anlatmak gerekirse işin kalbine girip sorunu kökten çözen bir metot. Elbette kullanılabilmesi için yine birçok parametreye ihtiyaç var. Ama çevreseli fırdolayı drenaj yapılamayan mevcut yapılarda kullandığımız metot budur.
Bu metot, özellikle toprak altında kalan bodrum katlarda %90 üstü başarılı netice veren bir drenaj şeklidir. Bina oturum alanınıza bağlı olarak bir veya çok sayıda drenaj kapanı imal edilerek uygulanabilir bir yöntem.

Nasıl mı yapılır?

✔ Saha ve diğer incelemeler zaten klasik ve olmazı olmaz çalışmadır.
✔ Bodrum katınız toprak altında ve su içinde, ya da rutubet var; ve drenaj kaçınılmaz. Oturumunuza bağlı olarak bina donatınıza zarar vermeden (proje çalışmasında ve incelemede tespit edilen bilgiler doğrultusunda) bina zeminizde gerekli ölçülerde, ve gerekli sayıda drenaj kapanları imal edilir.
✔ Drenaj kapan seviyeleri, derinlikleri temel altında 0,60 mt. minimum derinliğe sahip olacak şekilde ayarlanır.
✔ Sayı ve ebatlarına bağlı olarak, drenaj kapanları birbirine bağlanabilir, veya hepsi birden bir tahliye kapanına, ya da direkt suyun drene edileceği noktaya bağlanabilir.
✔ Drenaj Motoru seçimi titizlikle yapılır, elbette aynı titizlik motor/motorların elektrik panolarının imalat ve konuşlandırılmasında da sahnededir.
✔ Alanınız bir bodrum katı veya binanızın otoparkı olabilir, hiç farketmez, yapılan drenaj kapanları araç trafiğine dayanıklı olacak şekilde, kilitli, menteşeli açılabilir kapaklarla kapatılır. (Anahtarları mahal yetkilisine verilir)

Saha Drenajı

Tarla, bağ, bahçelerde uygulanan drenaj şeklidir. En genel özelliği ile biriken su zonunu geçirimsiz bir katmana aktarıp bu katmandan drene etmeye dayalı bir sistemdir. Yani tarlanız su içinde, fazla suyu biz bir alt kademede gözden uzaklaştırıp, geçirimsiz olan bir kademede de toplama haznelerine alıp tahliye ettiğimiz bir yöntem. Sayısız parametreye sahip değil, amma velaki burada açıklanamayacak kadar da çok unsura dayalı bir yöntem. İlgili alanın toprak cinsinden tutun, alan genişliği, eğim, yağmur debisi gibi birçok unsur. Her yöntem de olduğu gibi keşif ve projelendirme kaçınılmaz.


EK AÇIKLAMA

Drenaj çalışmalarımızda yukarıda anlattıklarımızın tümünde en genel anlamda ifadeler kullanılmıştır. Sebebi yazılan her klozun içinde de birçok madde olmasıdır. Ayrıca her çalışma sonunda ilgili sistem teste tabi tutulur. Ve çalışır şekilde teslim edilir. Bir yıl boyunca arar ara düzenli bakımları yapılır.
Çalışma süresince uygulamamızda mutlaka yetkin bir mühendis bulunur. Ve işverenimizi bilgilendirir. Uygulama süresi her projede farklılık gösterir. Çünkü kazı gereken yerlerde yüzey altında ne ile karşılacağaınızı bilemezsiniz. Örneğin fırdolayı drenajda, inmeniz gereken derinliğe 10 cm. kala kayaç ile karşılaşırsınız, önemli olan bu 10 cm. lik derinliği bertaraf etmek için, kazı yöntemini değiştirmek zorunda kalırsınız.Ya da iç drenaj da su debisini anlamak için gözlemsel bir bekleme yaparsınız, bu bazen birkaç saat, bazense birkaç gün olur. Bu unsurlar proje süresini değiştirir.O sebeple ancak ve ancak keşif sonrası ortalama bir zaman verilir, biritirilip teslim edilmesi ile ilgili.